De socialistische teloorgang

Vandaag schitterend artikel in Knack over de geloofwaardigheid van de voorzitter, vice-premier en andere mandatarissen van de SP.A.

Aanbevolen leesvoer !

Afgelopen zondag weigerde SP.A-voorzitter Bruno Tobback in het krijt te treden met PVDA-aanvoerder Peter Mertens, die momenteel met zijn boek Hoe durven ze? de bestsellerslijsten bestormt. 

De weigering van Tobback is opmerkelijk. Een week geleden nog beweerde de SP.A-voorzitter in Knack antwoorden te kunnen bieden op de vragen die de PVDA opwerpt. 

Was het ontwijken van de confrontatie met Peter Mertens niet fraai, dan is dit lang niet de enige en zeker niet de zwaarste deuk in het SP.A-blazoen. 

Enige tijd geleden wist de partijtop niet waar gekeken toen de avonturen van oud-voorzitter Steve Stevaert in het Brusselse nachtleven bekend raakten en de vennootschap en zakelijke rekeningen van Chokri Mahassine, Vlaams Parlementslid en organisator van Pukkelpop, onder de lamp werden gezet. 
Ook de familievennootschap van ABVV-leider Rudy De Leeuw, die bovendien de voordelen van de notionele-interestaftrek had genoten, kleurde af op de SP.A. En eerder al was nog eens de aandacht gevestigd op de stevige bonussen die Kamerlid Bruno Tuybens had opgestreken toen hij nog bankierde. 

Begin vorige week dan liet de Franstalige krant Le Soir haar licht schijnen over het entrepreneurschap van vicepremier en minister van Economische Zaken Johan Vande Lanotte. De vicepremier verdedigde zich niet altijd even krachtig, laat staan geloofwaardig. Zo beweerde hij dat in Knack onjuiste opmerkingen waren gemaakt door hoofdredacteur Johan Van Overtveldt en door Koen Meulenaere. 

Een onvoorzichtige reactie van de vicepremier, want enkele dagen later zwaaide zijn liberale collega en minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders met de slagbijl. 

Reynders, onder vuur wegens zijn nonchalante beheer van het departement Financiën, nam op zijn beurt de SP.A-top in het vizier in de weekendeditie van de krant De Morgen. 

‘In het parlement’, zei Reynders, ‘kreeg ik keer op keer, onder meer van SP.A-Kamerlid Dirk Van der Maelen, te horen dat mijn strijd tegen de fiscale fraude faalde, dat ik foefelaars steunde, dat ik het systeem zo ingewikkeld maakte om ontwijkingen mogelijk te maken… In tegenstelling tot heel wat socialisten ben ik echter geen specialist in de materie. Waarom worden er eigenlijk geen hoorzittingen georganiseerd in het parlement? Bruno Tuybens (SP.A) kan dan komen uitleggen hoe je bonussen fiscaal kan optimaliseren. Vicepremier Johan Vande Lanotte en een van zijn voorgangers, Luc Van den Bossche, kunnen toelichten hoe je een managementvennootschap moet gebruiken en wat het verschil is tussen een goede vennootschap en een slechte. En als we dan toch bezig zijn, kunnen we ABVV-topman Rudy De Leeuw ook horen om het voordeel van de notionele-interestaftrek te bespreken.’ 

Hier is een vicepremier aan het woord die een andere vicepremier, met wie hij in dezelfde federale regering zit, van fiscale ontwijking beschuldigt. In elk van onze buurlanden zou een van de twee betrokkenen al lang de politiek fatsoenlijkste uitweg hebben gekozen en ontslag hebben genomen. Maar dit is dan ook ‘apenland’ – de omschrijving is van Mark Eyskens. 

Met zijn uitval heeft Reynders nochtans de vinger gelegd op een voor de SP.A pijnlijk probleem. Vicepremier Vande Lanotte heeft getracht zijn zakelijke ambities te combineren met zijn politieke activiteit en heeft zich heel ver gewaagd. Hij is een van de gangmakers van publiek-private samenwerking – wat veelal neerkomt op het overhevelen van de kosten naar de publieke partner en van de lusten naar de privé-investeerders. 

De rol van Vande Lanotte in de Oostendse haven en de samenwerking daar met bedrijven die dan weer sponsors zijn van zijn basketbalclub, roepen eveneens vragen op. 

Of neem zijn voorzitterschap destijds van Electrawinds, een energiebedrijf dat groene stroom produceert. De productie van groene stroom is slechts mogelijk dankzij zware subsidies van de overheid. Uitgerekend Vande Lanottes partij levert in de Vlaamse regering de minister, Freya Van den Bossche, die de subsidiestroom stuurt. Dat plaatst Vande Lanotte en zijn partij in een erg dubbelzinnige, om niet zeggen kwestieuze situatie. 
En dat uitgerekend op een moment dat de federale regering, waar de SP.A deel van uitmaakt, zwaar moet saneren en het indexmechanisme moet afbouwen – de operatie die daartoe zal leiden werd door premier Elio Di Rupo in stilte ingezet. 

Precies de aanwezigheid van poenschuivers in de rangen maakt de partij er niet geloofwaardiger op. 
De kloof tussen de verwachtingen van de slinkende SP.A-achterban en het cynisme van enkele partijbonzen lijkt stilaan onoverbrugbaar.